Krutynia to jeden z najpopularniejszych szlaków kajakowych w Polsce. Jest tak z kilku powodów - przede wszystkim, przepływa ona przez niezwykle piękną i malowniczą część Mazur, przebycie jej dostarcza wspaniałych przeżyc estetycznych. I to bardzo urozmaiconych - po drodze mamy do pokonania liczne duże i małe jeziora połączone fragmentami rzeki o zmiennym charakterze - Krutynia zmienia szerokość, głebokość i szybkość nurtu (a nawet nazwę!), płynie się raz wśród lasów, innym razem przez pola i łąki. Drugą przyczyną wielkiej popularności spływu jest to że jest on łatwy i nieuciążliwy. Może się tam wybrać każdy, Krutynia jest świetnym miejscem na rozpoczęcie przygody z kajakami przez nowicjuszy (jak my sami zrobiliśmy to latem 1997 roku) lub na zorganizowanie rekreacyjnego "rodzinnego" spływu. No i po trzecie, Krutynia jest stosunkowo blisko Warszawy, można do początku trasy dojechać w czasie krótszym niż 3 godziny. Spływ Krutynią nadaję się więc świetnie dla wszystkich, choć bardziej wprawni kajakarze muszą się zaspokoić samą urodą rzeki, bo wyzwań na wodzie nie spotkają wiele.

Krótka charakterystyka szlaku

Relacja ze spływu

Autorzy tej relacji spływali szlakiem Krutyni jesienią 23-26 października 2004.
	Etap 1 Warpuny - Jezioro Dłużec                    (6 godzin, 22km); Etap 2 Jezioro Dłużec - Koczek                    (7.5 godziny, 30km); Etap 3 Koczek - Nowy Most                    (8 godzin, 37km); Etap 4 Nowy Most - Ruciane Nida                    (4.5 godziny, 22km). W opisie podajemy punkty charakterystyczne na trasie ("landmarki", w skrócie LMK), zapisane w pamięci odbiornika GPS.

Charakterystyka spływu i porady praktyczne

Pod względem technicznym Krutynia to jedna z łatwiejszych popularnych tras kajakowych w Polsce. Stałych przenosek jest niewiele, naturalnych przeszkód nie ma niemal wcale, usuniętych przez opiekunów szlaku lub samych kajakarzy. Nie ma też żadnych poważniejszych bystrz, odcinków o szybkim nurcie, niebezpiecznych kamieni czy pni w korycie rzeki. Oczywiście, wywrotki mogą się zdażyć na każdej, nawet najprostszej rzece, jednak na Krutyni przy minimum uwagi i wprawy można ich bez trudu uniknąć.

Stan wody zależy od pory roku i ilości opadów, jednak generalnie nie ma problemów ze spławnością rzeki (wyłączając ewentualnie jej pierwszy 10km odcinek powyżej Sorkwit, gdzie przy niskim stanie wody czasem trzeba kajak kawałek poholować). Za płytko do normalnej żeglugi bywa na bocznych odnogach szlaku, np. na strudze Babant - jeżeli ktoś zechce zwiedzić je także, ryzykuje dłuższe odcinki brodzenia i przeciągania kajaka.

Formalności: Żadne pozwolenia na spływ nie są wymagane, jednak warto pamiętać że miejscami Krutynia przepływa przez rezerwaty ścisłe, gdzie nie wolno rozbijać biwaków.

Termin: Ogromna większość spływów odbywa się oczywiście w sezonie letnim. Rzeka jest jednak na tyle łatwa, że można ją pokonać niemal w całości "na sucho", tzn. bez konieczności wysiadania z kajaka wprost do wody. Odporni na zimno i wprawni kajakarze mogą więc spływać nią przez cały rok, wyłączając jedynie zimy tak surowe że rzeka zamarznie - zdarza się to dość rzadko.

Długość: Łączna długość spływu od plaży miejskiej w Warpunach do miejscowości Jabłoń nad J. Brzozolasek to 140.4km. Większość spływów, szczególnie tych organizowanych przez firmy turystyczne, zaczyna się w stanicy wodnej PTTK w Sorkwitach i kończy w Rucianem-Nida. Skraca to trasę o 11km na początku i 29km na końcu, do około 110km.

Wygodny i przyjemny spływ Krutynią, z podziałem trasy na krótkie etapy, przerwami na kąpiel i zwiedzanie okolicy, zajmuje często i 2 tygodnie. Szybki i nastawiono sportowo zespół w sezonie letnim, kiedy dzień jest długi, może bez przesadnego wysiłku pokonać w 3 dni trasę od Warpunów do Rucianego. Dodatkowe pół dnia potrzebne może być na dotarcie do J. Brzozolasek.

Trasa: Krutynia jest rzeką zdecydowanie nizinną. Na całej trasie odcinki rzeczne przeplatają się z licznymi jeziorami o urozmaiconym charakterze, od małych leśnych oczek przez długie jeziora rynnowe do dużeych akwenów w rodzaju J. Białego czy Mokrego. To trzeba napisac dalej...

Organizacja spływu: nie przedstawia problemów. Na całej trasie można znaleźć liczne wypożyczalnie kajaków, a także biura zajmujące się całościową obsługą spływów, wraz z wyszukaniem noclegów i lądowym transportem sprzętu biwakowego. My skorzystaliśmy z usług jednej z większych firm tego typu AS Tour z siedzibą we wsi Krutynia (podać tel....). Zaletą firmy jest to że oferuje ona swój serwis także poza sezonem letnim.

Koszty: Za wypożyczenie kajaka jesienią 2004 roku trzeba było zapłacić 15-20zł/dzień (????); dowóz sprzętu kosztował przeciętnie 1.5zł za kilometr dojazdu do miejsc początku i końca spływu (zwyczajowo opłaca się drogę tam i z powrotem).

Wyposażenie i zaopatrzenie: Krutynię daje się pokonać każdym typem kajaka. Rzeka jest na tyle łatwa że można bez kłopotu wieźć ze sobą sprzęt biwakowy, dodatkowe obciążenie wymaga trochę wysiłku przy wiosłowaniu, nie utrudnia jednak spływu w istotny sposób. Jak zawsze, warto zaopatrzyć kajak w długie linki holownicze na dziobie i rufie.

Na trasie całego spływu są liczne zorganizowane pola biwakowe, kwatery agroturystyczne i ciąg odległych od siebie o nie więcej niż kilkanaście kilometrów stanic wodnych PTTK. Można (rezerwując miejsca odpowiednio wcześnie!) zorganizować cały spływ w oparciu o te stanice, wtedy nie trzeba nawet wieźć ze sobą sprzętu biwakowego i żywności. Bez problemu znajdą zaciszne miejsca do spania także zwolennicy biwaków na dziko - trzeba jedynie uważać, żeby nie rozkładać ich w rezerwatach ścisłych, których jest po drodze kilka.

Zapasy żywności można uzupełniać w licznych wioskach po drodze. W sezonie sklepy spożywcze działają w nich do późnej nocy, nawet w dni świąteczne.

Praktycznie cała trasa spływu znajduje się w zasięgu telefonii komórkowej.

Mapy trasy spływu wykonane na podstawie pomiarów GPS robionych po drodze. Pliki, do których linki umieszczono poniżej zawierają źródła PDF i Postscript (PS) map przeznaczonych do wydrukowania na arkuszach formatu A4.

PDF: 0, 1/3, 2/3, 3/3, opis, spakowany zestaw map PS: 0, 1/3, 2/3, 3/3, opis, spakowany zestaw map

Zestaw: (0) mapa zbiorcza w skali 1 : 300 000; (1-3/3) trzy całostronicowe mapy w skali 1 : 100 000 oraz (opis) osobna strona z opisem.

Mapy w zestawach zostały wykonane w takim samym odwzorowaniu kartograficznym jak Mapa Topograficzna Polski 1 : 100 000. Położenie punktów na trasie spływu zostało wyznaczone przy użyciu odbiorników GPS Magellan 315 i Magellan SporTrak Map.

	Szlak rzeki Krutyni - spływ kajakiem. Text copyright (c) 2004 by MG, JR. Photo copyright (c) 2003 by JR. Web version 20040329 copyright (c) 2004 by AW2P2.Kontakt z redakcją: aw2p2@fuw.edu.pl.