Spływ Piławą (podobnie jak zbliżony w charakterze i długości spływ Rospudą) jest świetnym pomysłem na aktywne spędzenie kilku dni na świeżym powietrzu i w bliskim kontakcie z przyrodą. Rzeka jest czysta a otaczające ją tereny interesujące i stosunkowo mało zaludnione.

Krótka charakterystyka rzeki

Początek Piławy stanowi strumyk wypływający z podmokłej okolicy w niewielkiej odległości od zachodniego krańca Jeziora Komorze.

Górny bieg rzeki różni się zasadniczo w charakterze od środkowej i dolnej jej części. W swoim początkowym odcinku Piława przepływa przez ciąg większych i mniejszych jezior, w większości otoczonych lasami. Odcinki rzeki łączące jeziora są krótkie i bezpieczne przy pokonywaniu ich kajakiem - nurt jest wystarczająco głęboki i niezbyt szybki, prawie nie ma przeszkód. Najciekawszy jest końcowy odcinek górnej Piławy, rezerwat obejmujący Rozlewiska Nadarzyckie - obszar bardzo malowniczych i interesujących z przyrodniczego punktu widzenia moczarów i bagien.

Strefa jezior kończy się na Zalewach Nadarzyckich (zbiornikach leżących poniżej bagiennego rezerwatu). Za Nadarzycami rzeka na długim (około 20km) odcinku meandruje jednostajnie przez sosnowe głównie lasy, nigdzie nie zbliżając się do miejsc zamieszkałych przez ludzi. Brzegi bywają na przemian płaskie i bagniste lub wysokie i strome, nurt często tarasują zatory ze zwalonych drzew. Z uwagi na ilość przeszkód i liczne zakola, spływ jest co prawda łatwy ale żmudny i monotonny.

W dolnym biegu, poniżej wioski Szwecja, tereny otaczające Piławę ponownie robią się ciekawsze - więcej jest odkrytych łąk i pól, rzeka przepływa przez kilka niewielkich wiosek. Mniej jest też przeszkód tarasujących jej nurt.

W końcowej części, po połączeniu się z rzeką Dobrzycą, Piława staje się szeroka i powolna, prąd zanika w miarę zbliżania się do spiętrzenia wód przy elektrowni wodnej Dobrzyca. Na brzegach dominują bagniste liściaste lasy, w wielu miejscach gałęzie drzew zwieszają się do samego lustra wody. Ostatecznie Piława wpada do Gwdy.

Relacja ze spływu

Autorzy tej relacji spływali Piławą 6-8 sierpnia 2000, w pełni sezonu wycieczkowego. Zainteresowanych zapraszamy do przeczytania bardziej szczegółowej relacji z etapów naszego spływu: Etap 1 (9 godzin): Jezioro Komorze - Zalewy Nadarzyckie; Etap 2 (8 godzin): Zalewy Nadarzyckie - Szwecja; Etap 3 (8 godzin): Szwecja - Dobrzyca. W opisie podajemy punkty charakterystyczne ("landmarki", w skrócie LMK), zapisane w pamięci odbiornika GPS.

Krótka charakterystyka spływu

Spływ Piławą jest łatwy i bezpieczny, ale fragmentami dość uciążliwy i nieco jednostajny. Na całej trasie spływu rzeka jest głęboka, jedyne przeszkody obok tam, jazów i grobli stanowią zwalone pnie drzew.

• Górny bieg rzeki nie nastręcza żadnych problemów i jest bardzo malowniczy - płynie się łatwo przez kolejne jeziora. Większość przeszkód na trasie to stosunkowe łatwe do pokonania przewężenia pod mostami i groblami. Trzeba jednak uważać bo zdarzają się także potencjalnie znacznie groźniejsze niespodzianki, w rodzaju np. niezabezpieczonego jazu z kilkumetrowym wodospadem.



• Środkowy bieg jest najmniej ciekawy widokowo i równocześnie najżmudniejszy - rzeka przebija się przez las, na długim odcinku nie ma praktycznie żadnych punktów orientacyjnych. Spływ utrudniają liczne przeszkody ze zwalonych drzew - część daje się pokonać bez wysiadania z kajaka, niektóre wymagają przeciągania go przez zator stojąc w wodzie lub balansując na zatopionych pniach, w kilku miejscach niezbędne są dłuższe przenoski wzdłuż brzegu, zazwyczaj bardzo bagnistego.



• Dolny bieg rzeki jest znowu bardziej urozmaicony - nie ma po drodze dużych jezior, ale też mniej jest naturalnych zatorów. Za to przed wioską Zabrodzie znajduje się najdłuższa przenoska na całej trasie.



• Dla przedłużenia przyjemności (lub ograniczenia kosztów transportu, jeżeli pożyczało się kajaki w Pile) można kontynuować spływ wzdłuż Gwdy, aż do samej Piły. Ta część spływu jest łatwa, bo Gwda to duża rzeka, ale jej czystość przedstawia sporo do życzenia. W samej Pile brzegi rzeki są umocnione betonowymi płytami.

Jedyna dłuższa i zajmująca więcej czasu stała przenoska na trasie znajduje się przed Zabrodziem, na tamie spiętrzającej wodę przed hodowlą pstrągów. Po drodze jest jednak wiele krótszych przenosek, stałych i sezonowych, tj. zależnych od liczby zwalonych pni przegradzających rzekę. W sumie pokonanie ich zajmuje sporo czasu i bywa nie mniej wyczerpujące niż samo wiosłowanie. Należy też uważać bo kilka przeszkód, głównie w górnym biegu rzeki, może być niebezpiecznych - niezabezpieczone i nieoznakowane jazy z różnej wysokości bystrzami lub prawdziwymi wodospadami.

Łączna długość spływu od początku jeziora Komorze do ujścia Piławy do Gwdy to około 80 km.

Porady praktyczne

Spływ Piławą zaplanowaliśmy na 3 dni i tyle też nam zajął. Jednakże, taki wariant jest dość wyczerpujący, szczególnie jeżeli do Piły dojeżdża się z Warszawy. Pokonanie tej trasy zajmuje około 6 godzin (350km nieprzyjemną ruchliwą szosą), odczuwalnie dłużej niż 3-4 godziny potrzebne żeby dostać się z Warszawy na Mazury. W czasie samego spływu pokonywanie średnio 25 kilometrowych dziennych etapów wymaga, z uwagi na sporą ilość przeszkód i przenosek, pewnej determinacji i rozsądnej kondycji. Szybki spływ nie pozwala również na zwiedzanie atrakcyjnych miejsc po drodze, warto więc rozważyć dłuższe wakacje na Piławie. Szczególnie w jej górnym biegu jest wiele miejsc gdzie można przyjemnie i interesująco spędzić cały dzień.

Planując spływ adresów wypożyczalni kajaków szukaliśmy w internecie. Miejsce które wybraliśmy nie oferowało specjalnie wygórowanego poziomu usług, ale już w samej Pile odkryliśmy lepszą (bo zapewniającą także transport i nawet miejsce na rozbicie namiotu) ofertę - wypożyczalnię pana Busia, tel. +(67) 2141777. Możemy ją polecić naszym ewentualnym naśladowcom.

Koszty: za wypożyczenie kajaków latem 2000 roku trzeba było zapłacić w Pile 15-20 zł dziennie, kosztowniej wypadał transport - 2zł za km, licząc zarówno drogę do punktu startowego spływu jak i drogę powrotną (dystans z Piły do J. Komorze to około 60-70km). Cena nie zależy od liczby wiezionych kajaków, więc grupowe spływy wypadają oczywiście taniej.

Wyposażenie i zaopatrzenie: niezbędny jest standardowy zestaw do biwakowania "w dziczy", tj. namiot i śpiwory - wzdłuż większej części spływu nie ma żadnych stałych campingów. Na "szybki" spływ warto też zabrać ze sobą zapas żywności i wody do picia na całą trasę, bo kupowanie jej po drodze jest kłopotliwe a często niemożliwe, odległości między wioskami sięgają 20km.

Jako wyposażenie nadobowiązkowe zabraliśmy ze sobą odbiornik GPS. Okazał się bardzo użyteczny przy ocenianiu odległości do kolejnych punktów orientacyjnych i przy rysowaniu mapek spływu już po powrocie do Warszawy. W czasie samej wyprawy jego używanie wiązało się jednak z pewnymi dodatkowymi niebezpieczeństwami. Zaznaczanie "landmarków" wymagało odłożenia przez jednego z nas wiosła, czyli ograniczenia manewrowości kajaka, a równocześnie zadziwiająco silnie koincydowało z pojawianiem się przeszkód na rzece - bystrza czy przewężenia bywają zazwyczaj właśnie pod mostami...

Zestawy map trasy spływu wykonane na podstawie pomiarów GPS robionych po drodze. Pliki, do których linki umieszczono poniżej zawierają źródła PDF i Postscript (PS) map przeznaczonych do wydrukowania na arkuszach formatu A4.

PDF: 0, 1/3, 1/3-a, 2/3, 3/3, opis, spakowany zestaw map PS: 0, 1/3, 1/3-a, 2/3, 3/3, opis, spakowany zestaw map

Zestaw: 0) mapa zbiorcza w skali 1 : 250 000; 1-3/3) trzy całostronicowe mapy w skali 1 : 100 000, 1/3-a) jedna w skali 1 : 50 000 oraz opis) osobna strona z opisem.

Mapy w zestawach zostały wykonane w takim samym odwzorowaniu kartograficznym jak Mapa Topograficzna Polski 1 : 100 000 (patrz poniżej). Położenie punktów na trasie spływu zostało wyznaczone przy użyciu odbiornika GPS Magellan 315.

	Piława szlak wodny. Mapa turystyczna 1 : 75 000, Wydawnictwo PTTK "Kraj", wyd. 1, Warszawa 1995, ISBN 83-7005-371-8. Mapa wydana w formie książeczki małego formatu. Trasa przedstawiona na kilku arkuszach uzupełnionych opisem. Mapy i opis obejmują również rzekę Rurzycę. Rzecz poręczna i przydatna.
	Mapa Topograficzna Polski 1 : 100 000, arkusz: N-33-93/94 Złocieniec, WZKart., Warszawa 1995, ISBN 83-7135-097-X. Mapa Topograficzna Polski 1 : 100 000, arkusz: N-33-105/106 Piła, WZKart., Warszawa 1999, ISBN 83-7135-125-9. Pozycje klasyczne; podają chyba jednak zbyt mało informacji o rzece.

	Rzeka Piława - spływ kajakiem. Text copyright (c) by MG, JR. Photo copyright (c) by JR. Web ver. 20020312 copyright (c) 2002 by AW2P2. Kontakt z redakcją: aw2p2@fuw.edu.pl.