Program VIII Festiwalu Nauki na Wydziale Fizyki UW - imprezy wraz z opisami

Patrz też: strona główna, chronologiczny spis imprez, tematyczny spis imprez.

Zabawy i proste doświadczenia fizyczne ukazujące podstawowe prawa przyrody.

Na kilkunastu stanowiskach ustawione są zabawki fizyczne i proste, atrakcyjne eksperymenty. Prezenterzy wciągają zwiedzających do dyskusji i zabawy. Co widać we wnętrzu kalejdoskopu? Czy lewitacja wymaga wiedzy tajemnej? Czy błyskawice mogą tańczyć w takt naszego głosu? Te i wiele innych tajemnic można zgłębić samemu na wystawie “Zabawki i fizyka”.

W czasie imprezy pokażemy liczne atrakcyjne doświadczenia i urządzenia fizyczne (elektrownia wodna, maszyna parowa) a także spróbujemy wyjaśnić podstawowe prawa fizyki najmłodszym uczestnikom Festiwalu. Wszyscy zmęczeni innymi imprezami festiwalowymi będą mogli się tu “rozerwać” rozbijając jądro atomowe...

Zademonstrowany zostanie pomiar sygnału EEG. Omówione zostaną także podstawy jego powstawania i zmiany pod wpływem wykonywanych czynności. Na przykładzie próby podsłuchania rozmowy w tłumie, zobaczymy jak współczesne metody analizy sygnałów pomagają badać EEG.

Pokazy i zaskakujące doświadczenia fizyczne dla uczniów w wieku 12-15 lat. Niektóre z nich przeprowadzisz samodzielnie.

Korzystając z przejrzystych plakatów, wyjaśnimy wszystkim zainteresowanym, jakie są podstawowe składniki materii i jak one ze sobą oddziałują. Odpowiemy na wszystkie związane z tym pytania.

“Fizyka dla wszystkich” to interesujące – a czasem również zabawne - pokazy z różnych działów fizyki.

Na wykładzie zaprezentowanych zostanie kilka prostych (by nie powiedzieć: elementarnych) eksperymentów myślowych ujawniających paradoksalne z pozoru kwantowe prawa przyrody. Od uczestników nie jest wymagana specjalistyczna wiedza fizyczna, a jedynie krytyczne spojrzenie na fakty, gotowość zaangażowania w dyskusje oraz otwartość umysłu.

- Czym się różni Rewolucja Cyfrowa (której jesteśmy świadkami) od Rewolucji Przemysłowej?
- Dlaczego płyty CD wypierają ,,czarne krążki'' i kasety?
- Dlaczego kamera cyfrowa jest lepsza od tradycyjnej?
- Czy zera i jedynki mogą złożyć się w wiersz?
- Co tak naprawdę widać w /google/'ach?
- Skąd się bierze /spam/ i jak go unikać?
- Czy ktoś może przeczytać mój email? Jak się przed tym bronić?
- Na czym opiera się bezpieczeństwo transakcji w Internecie?
- Jak w ogóle działa Internet?
- Jak unikać wirusów?
- Czy mogę mieć własną domenę internetową?
- Skąd się wzięła w Internecie anonimowość?
- Skąd się wziął Linux (a raczej GNU/Linux)?
- ... a może chcesz spytać o coś innego, związanego z komputerami i Internetem? Zapraszamy. Wiele odpowiedzi znajdziesz też w wydanej przez PWN książce "Komputer. Internet. Cyfrowa rewolucja", dostępnej pod adresem http://komputer.durka.info.

Zostanie wyjaśnione, jak mechanika kwantowa pozwala robić zdjęcia nieprzeźroczystego obiektu (np. kliszy fotograficznej) bez oświetlenia go nawet jednym fotonem. Potrzebny okaże się kwantowy odpowiednik jednego ze słynnych paradoksów Zenona z Elei.

W przystępnej formie omówimy podstawowe efekty związane ze Szczególną Teorią Względności, a następnie zastanowimy się, jaki wyglądają (np. na zdjęciu) obiekty poruszające się z dużą prędkością. Okazuje się, że tym problemem związanych jest wiele nieporozumień, a rozwiązanie w wielu przypadkach jest nieoczekiwane nawet dla ludzi dobrze znających podstawy STW.

Rozmowy o tym, co w tej stuletniej instytucji pozostaje niezmienne, a co ulega wpływom mody.

Co roku o tej porze słyszymy – “Grzyby są skażone!”, "Śmiercionośne grzybki z Czarnobyla", itp. W tym pokazie dowiemy się, co tak straszy w grzybach -poznamy zjawisko promieniotwórczości. Najpierw dowiemy się - dla wielu będzie to zaskoczeniem - że nawet całkowicie nieskażone grzyby też wykazują promieniotwórczość! Później samodzielnie zmierzymy skażenie promieniotwórcze grzybów, aby w końcu odpowiedzieć na pytanie czy (mimo wszystko) można jeść skażone grzyby. Uwaga ! Nasz pokaz to pomiary "na żywo". Przeprowadzimy je wspólnie, według notatek-instrukcji, które otrzyma każdy uczestnik. Będziemy wykonywać bardzo proste rachunki na kalkulatorach. W ten sposób "wyliczymy" sobie nasze obawy.

Znaczną część naszego życia spędzamy w budynkach: dom, szkoła, praca. Przebywając we własnym domu chcemy czuć się bezpiecznie. Ukryci przed światem i wszystkimi jego zagrożeniami nie zdajemy sobie sprawy, że jesteśmy “bombardowani” radonem, który przenika do naszych domów z piwnic przez szczeliny w podłogach, instalacje wentylacyjne, itp. Ponad połowę naturalnej dawki promieniowania otrzymujemy wdychając powietrze zawierające ten radioaktywny gaz szlachetny, który powstaje z rozpadu uranu znajdującego się w glebie, skałach i w wodzie.

Przedstawione i omówione zostaną symulacje komputerowe w Javie w Internecie dotyczace np.: kondensacji Bosego-Einsteina, statystyki Fermiego-Diraca, rozpadu promieniotwórczego, ruchów Browna, różnych gier probabilistycznych.

Podczas wykładu zapoznam słuchaczy z modną w ostatnich latach fizyką dodatkowych wymiarów. Opowiem jak można “wyobrazić” sobie wielowymiarowy świat oraz w jaki sposób fizycy starają się go zobaczyć w eksperymentach. Serdecznie zapraszam wszystkich, dla których cztery wymiary to stanowczo za mało!

- Przyroda jest pełna granic, czyli o tym, co to takiego, i skąd bierze  się napięcie powierzchniowe.
- Jakie własności ma kwiat lotosu i co ma wspólnego z dachówką.
- Co to jest surfaktant czyli jak i dlaczego piorą detergenty.
- Ujemne ciśnienia czyli o tym jak rosną drzewa.
Te i być może jeszcze inne proste problemy o niekoniecznie prostym
rodowodzie.

Jakie zagrożenia niesie ze sobą uzyskiwanie energii ze spalania kopalin, np. węgla, a jakie uzyskiwanie energii z jąder uranu?

Wprowadzenie w fizykę cząstek i samodzielne badania z wykorzystaniem danych doświadczalnych zarejestrowanych przez międzynarodowy zespół DELPHI.

“Fizyka dla wszystkich” to interesujące pokazy z różnych działów fizyki.

Polska najlepiej ze wszystkich krajów ochroniła swoja ludność w czasie katastrofy w Czarnobylu, pomimo że przepisy ochrony radiologicznej prowadziły do rzeczywistego zwiększenia zagrożenia zdrowia.

Polskie wyprawy naukowe na 15 lodowców pomiedzy Spitsbergenem a Antarktydą, a także badania kości ludzkich wykazały, że zawartość ołowiu, kadmu i rtęci w atmosferze globu jest obecnie niższa niż była w epoce przedprzemysłowej.

Przedstawione zostaną możliwości zatrudnienia dla Polaków w CERN-ie pod Genewą. Odpowiemy również na wszelkie inne pytania związane z CERN-em.

Celem wykładu jest przedstawienie zasad działania systemu nawigacji satelitarnej GPS.

Misja “Cassini” do układu Saturna dotarła w lipcu 2004. Od tej pory spodziewamy się lawinowego napływu danych. Układ Saturna był badany “w przelocie” (fly by) przede wszystkim przez misje Voyager 1 oraz Voyager 2. Misja Cassini będzie pracować przez kilka lat na orbitach wokółsaturnowych. Spodziewany napływ danych będzie więc o rzędy wielkości bardziej obfity od danych zebranych w “przelocie”.

Fizyka cząstek elementarnych jest dziedziną zajmującą się budową materii na najmniejszych odległościach i przy największych energiach. Obecnie dostępne doświadczalnie odległości to 10-19 m, zaś dostępne energie w środku masy wynoszą ok. 200 GeV (taka energia wystarcza do wyprodukowania np. 100 protonów i 100 antyprotonów). Przy tak dużych energiach zbliżamy się w laboratorium do odtworzenia warunków zaraz po Wielkim Wybuchu. CERN jest Europejskim Laboratorium Fizyki Cząstek w Genewie. Jest to największy ośrodek doświadczalny na świecie. Obecnie budowany jest tam nowy gigantyczny akcelerator (zderzacz) proton - proton o nazwie Large Hadron Collider (LHC). LHC ruszy w 2007 umożliwi badanie zderzeń do energii 14 TeV w środku masy. Wykład przedstawi fascynującą pięćdziesięcioletnią historię CERNu i równie fascynującą przyszłość tego laboratorium.

Wykład będzie ilustrowany “na żywo” animacjami komputerowymi i transmisjami z Internetu.

Skąd się wzięły pierwiastki chemiczne? Nie każdy wie, że niemal wszystkie wypaliły się we wnętrzu gwiazd, lub powstały w potężnych wybuchach. Każdy z nas jest więc naprawdę dzieckiem gwiazd.

W trakcie wykładu przybliżona zostanie historia odkryć cząstek elementarnych, poczynając od obserwacji elektronu, aż po odkrycia kwarków i gluonów. Wykład będzie bogato ilustrowany zdjęciami i rysunkami.

Wykład będzie ilustrowany “na żywo” animacjami komputerowymi i transmisjami z Internetu.

W sposób elementarny przedstawione zostaną podstawowe koncepcje leżące u podstaw obliczeń kwantowych. W szczególności omówiona zostaną prawa mechaniki kwantowej pozwalające na zrozumienie zasady działania qubitów oraz elementarnych logicznych bramek kwantowych. Prezentacja zawierać będzie omówienie przykładowych algorytmów kwantowych oraz proponowanych realizacji komputerów kwantowych.

Wykład będzie ilustrowany “na żywo” animacjami komputerowymi i transmisjami z Internetu.

Postęp w technice przyspieszania cząstek dla badań w fizyce jądra atomowego i cząstek elementarnych stworzył możliwości użycia wiązek protonów i ciężkich jonów do leczenia nowotworów. Takie wiązki to najbardziej precyzyjne narzędzie terapii nowotworowej, gdyż minimalizują one uszkodzenia zdrowych tkanek. Na wykładzie zapoznam słuchaczy z podstawami fizycznymi metody, stanem obecnym terapii nowotworowej przy pomocy ciężkich jonów i perspektywami takiego leczenia w Europie i na świecie.

Dlaczego sport jest fascynujący, jak osiągnąć jak najlepsze wyniki i czy to może mieć cokolwiek wspólnego z fizyką.

Wykład będzie poświecony doświadczeniom, które są prowadzone dzisiaj lub są zaplanowane na niedaleka przyszłość, a których celem jest odkrycie nowych fundamentalnych składników materii. Wykład będzie bogato ilustrowany zdjęciami i rysunkami.

Zostanie omówiona historia najważniejszych odkryć związanych z neutrinami. Opisane zostaną naturalne i sztuczne zróda neutrin, sposoby detekcji tych cząstek (na przykładach rzeczywistych eksperymentów), a także udział polskich fizyków w badaniach neutrinowych.

W ostatnich latach fizycy przeprowadzili wiele doświadczeń, w których przepuszczali prąd elektryczny przez pojedyncze molekuły, nanorurki węglowe lub cząsteczki DNA. Układy te są tak małe, że do zrozumienia wyników tych doświadczeń należy stosować prawa fizyki kwantowej. W czasie wykładu pokażę, jakie nowe efekty fizyczne występują przy przepływie prądu przez tak małe obwody. W szczególności zobaczymy, że prawo Ohma, znane wszystkim ze szkoły, załamuje się w układach o rozmiarach rzędu nanometrów. Omówię także, jakie mogą być potencjalne zastosowania takich obwodów w urządzeniach elektronicznych.