Znane siły
Najpowszechniej znaną siłą jest grawitacja. Dzięki niej uformowały się gwiazdy
i planety. Dzięki przyciąganiu grawitacyjnemu planeta Ziemia krąży wokół
Słońca, a my... nie tracimy gruntu pod nogami!
Wszystkie cząstki podlegają oddziaływaniu grawitacyjnemu, ale w
mikroświecie są siły, przy których wpływ grawitacji jest zaniedbywalny.
|
Omega Centauri - gromada kulista
|
|
Jedynie w przypadku dużych skupisk materii - planet,
gwiazd i galaktyk - oddziaływanie grawitacyjne dominuje.
|
O wiele silniejsze jest oddziaływanie manifestujące się w
zjawiskach elektrycznych i magnetycznych. Na przykład naładowany
elektrycznie podczas czesania grzebień (najłatwiej elektryzuje
się przy małej wilgotności powietrza) przyciąga
kawałki papieru. Ten sam grzebień samą siłą swojego
przyciągania grawitacyjnego nie potrafiłby poderwac
strzępków papieru (w obu sytuacjach grzebień musi
wykazać się oddziaływaniem silniejszym od ziemskiej
grawitacji działającej na kawałki papieru). Kawałek
magnesu, podrywając gwoździe, działa na nie większą
siłą niż Ziemia. Przemysłowym magnesem możemy unieść
samochód - aby zrobić to samo siłą grawitacji,
musielibyśmy zastąpić magnes drugą Ziemią (lub
ciałem mniejszym, ale o znacznie większej gęstości).
Za efekty elektryczne i magnetyczne odpowiada ta sama siła
elektromagnetyczna.
W przeciwieństwie do grawitacji siła ta może być
przyciągająca lub odpychająca. Przeciwne ładunki
elektryczne (+ i -) oraz przeciwne bieguny magnetyczne (N i S)
przyciągają się, natomiast jednakowe ładunki lub bieguny -
odpychają się.
Siła elektromagnetyczna wiąże elektron z dodatnio
naładowanym jądrem atomowym. Jest odpowiedzialna za wiązania
miedzyatomowe - dzięki którym istnieją cząsteczki
(molekuły). Również struktura krystaliczna jest efektem
działania sił elektromagnetycznych. Takie makroskopowe cechy
ciał jak napięcie powierzchniowe lub współczynnik tarcia
także określone są przez oddziaływania
elektromagnetyczne pomiedzy atomami na powierzchni ciał.
© Copyright CERN - Ostatnia modyfikacja 1997-12-04