Uroczystość przekazania daru od Fundacji im. Aleksandra von Humboldta

W piątek, dnia 18 stycznia 2002 roku, na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego odbyło się uroczyste przekazanie pracownikowi wydziały, panu dr Krzysztofowi Koronie daru Fundacji im. Aleksandra von Humboldta.

Dar - kriostat helowy - przekazany został, przez pana ministra pełnomocnego, dr. Thomasa Läufera (w zastępstwie ambasadora Republiki Federalnej Niemiec, Franka Elbe (http://ambasadaniemiec.pl/www) w obecności prorektora prof. Włodzimierza Borodzieja, prodziekana Wydziału Fizyki prof. Jana Bartelskiego oraz dyrektora Instytutu Fizyki Doświadczalnej prof. Jana Żylicza

Przemówienie ministra Thomasa Läufera .

Sprzęt ten (o wartości ok. 40000 DM) umożliwia osiąganie temperatur około 3 stopni Kelwina (-270oC). Tak niskie temperatury pozwalają między innymi wyeliminować niedokładności pomiaru wywoływane drganiami termicznymi atomów.

Dr Krzysztof Korona pracuje w dziedzinie fizyki półprzewodników w Zakładzie Fizyki Ciała Stałego IFD UW. Bada on w szczególności struktury półprzewodnikowe o bardzo małych rozmiarach.

 

Struktury takie o grubości od kilku nanometrów (1 nm to 1 milionowa część milimetra) do kilku mikrometrów znajdują zastosowanie w urządzeniach optoelektronicznych. Jego prace dotyczą, na przykład, mechanizmów emisji światła z kropek kwantowych. Kropki kwantowe to struktury tak małe, że nazywa się je sztucznymi atomami. Wykorzystywane są one do budowy laserów i wzmacniaczy optycznych potrzebnych w łączach światłowodowych.

Dr Korona uczestniczy też w badaniach półprzewodników o szerokiej przerwie energetycznej pozwalających budować detektory i źródła światła niebieskiego, fioletowego i ultrafioletowego.

W latach 1998 - 1999, dr Krzysztof Korona pracował jako stypendysta Fundacji im. Aleksandra von Humboldta w Instytucie Maksa Plancka w Stuttgarcie (MPI-Stuttgart), gdzie zajmował się badaniem ultraszybkich procesów optycznych. Po powrocie do Polski nadal współpracuje on ze stuttgarcką grupą kierowaną przez dr Jürgena Kuhla. W ramach tej współpracy część pomiarów wykonywana jest w Niemczech (ultraszybkie pomiary optyczne), a część w Polsce (pomiary elektro-optyczne).

  

Minister pełnomocny dr Thomas Läufer (w środku) rozmawia z dr. Krzysztofem Koroną (z prawej).

(Fundacja im. Aleksandra von Humboldta (http://www.avh.de)

Fundacja im. Aleksandra von Humboldta jest założoną przez Republikę Federalną Niemiec fundacją użyteczności publicznej prawa prywatnego. Utworzona została w 1953 roku w miejsce powstałej najpierw w 1880 roku, a następnie ponownie w 1925 roku Fundacji im. Humboldta. Przyznaje rocznie do 600 stypendiów naukowych młodym wysoko wykwalifikowanym naukowcom zagranicznym z tytułem doktora oraz do 150 nagród naukowych uznanym na arenie międzynarodowej naukowcom zagranicznym. Rocznie blisko 150 niemieckich młodych naukowców z tytułem doktora poniżej 38 roku życia może - korzystając ze stypendiów naukowych Feodora-Lynena - prowadzić badania w instytutach byłych naukowców goszczących za granicą, którym wcześniej przyznano stypendia Fundacji im. Aleksandra von Humboldta. Od 1953 roku wsparto w Niemczech ponad 20.000 zagranicznych naukowców ze 125 krajów reprezentujących wszystkie dziedziny nauki. Tylko z Polski było ich dużo ponad 1.000. Od 1979 roku ponad 1.700 niemieckich naukowców z tytułem doktora wyjechało do 53 krajów - wielu na kilka lat - i pracowało tam w instytutach byłych stypendystów Fundacji im. Aleksandra von Humboldta.

 

Przemówienie ministra pełnomocnego dr. Thomasa Läufera

Panie Prorektorze, panie Dziekanie, Wielce Szanowni Państwo,

Przekazanie daru Fundacji im. Aleksandra von Humboldta w postaci sprzętu do badań jest dla mnie bardzo miłym zadaniem:

W kontekście tego zaszczytnego dla Pana wydarzenia, chciałbym nieco szerzej rozwinąć te trzy aspekty:

  1. W życiu naukowym Polski Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego zajmuje szczególnie doniosłe miejsce. Cieszę się, że mogę po raz pierwszy tutaj gościć.

    2. Nie jestem jednak powołany do odpowiedniego uhonorowania “spiritus loci”.

    Przygotowując się do dzisiejszego terminu, dowiedziałem się, że oprócz pracy badawczej zaangażowani są Państwo bardzo w pracę dydaktyczną na uczelni. Jak mi wiadomo, z tego właśnie względu wcześniejszy termin na tę uroczystość nie wchodził w rachubę. Gratuluję Państwu bardzo serdecznie, ponieważ studentki i studenci fizyki są poszukiwani na rynku pracy i stanowią niezwykle wartościowe zasoby ludzkie, jak to się dzisiaj określa .

    Cieszę się szczególnie dlatego, że sprzęt który przekazujemy dzisiaj panu dr Koronie, wykorzystywany będzie również w pracy dydaktycznej . Gwarancją innowacji i naukowo-technicznej konkurencyjności są dla społeczeństwa nie tylko dostępne środki finansowe. Chodzi raczej o to czy do dyspozycji pozostają ludzie, którzy w najlepszy sposób wykorzystają dostępne środki oraz o to, czy ich wykształcenie i motywacja pozwalają im w pełni rozwinąć ich potencjał. Wiodące w dziedzinie nauki i techniki kraje odnotowują od dłuższego czasu stagnację przyrostu naturalnego lub nawet malejący przyrost naturalny, a powszechnym zjawiskiem jest drastyczne starzenie się społeczeństwa. Dlatego też w tym stuleciu, które właśnie rozpoczęło się, młodzi, zdolni ludzie stają się coraz bardziej deficytowym źródłem dobrobytu oraz zabezpieczeniem przyszłości, na co ze szczególnym naciskiem zwraca uwagę prezes Towarzystwa im. Maxa Plancka.

    Wspieranie młodych naukowców jest w naszych krajach priorytetową sprawą. Od wielu lat Fundacja im. Alexandra von Humboldta stawia sobie to właśnie za zadanie. Pan, Panie Doktorze, jest jednym z ponad 1.000 polskich naukowców, którzy od lat sześćdziesiątych gościli w Niemczech w ramach programu wspierania młodych naukowców. Mamy tu więc dzisiaj przykład tego, w jaki sposób Fundacja im. Alexandra von Humboldta roztacza dalsza opiekę również w późniejszym okresie nad goszczącymi niegdyś w Niemczech naukowcami.

  2. Wykraczająca poza granice państwowe współpraca naukowa jest już od długiego czasu priorytetową sprawą w polityce dotyczącej badań naukowych oraz w stosowaniu badań naukowych w praktyce. Jesteśmy dzisiaj świadkami tego, jak realizowana jest idea współpracy międzynarodowej w dziedzinie nauki:

    3. Pan dr Krzysztof Korona pracował w latach 1998-1999 jako stypendysta fundacji im. Alexandra von Humboldta w Instytucie Maxa Plancka d/s Badań Ciał Stałych w Stuttgarcie. Jego osiągnięcia naukowe spotkały się z wielkim uznaniem. Dlatego też otrzymuje on w ramach dalszej opieki Fundacji im. Alexandra von Humboldta potrzebny do prowadzenia swoich badań naukowych sprzęt o wartości 80.000,- złotych. Sprzęt ten, kriostat helowy, umożliwia uzyskanie bardzo niskich temperatur, dzięki czemu można prowadzić bardzo dokładne pomiary konieczne w pracy badawczej dr Korony nad strukturami półprzewodnikowymi o niezwykle małych rozmiarach. W dziedzinie ultraszybkich pomiarów optycznych dr Korona współpracuje ściśle z Instytutem Maxa Plancka d/s Badań Ciał Stałych w Stuttgarcie.

    Dowiedzieliśmy się od pana dr. Kuhla, który kieruje grupą naukowców ze Stuttgartu, że współpraca ta również tam cieszy się wielkim uznaniem. Przykład ten pokazuje, że współpraca rozwija się również w naszym kraju: w zakresie pomiarów elektrooptycznych bowiem pan dr Korona ściśle współpracuje z polskimi naukowcami, zwłaszcza z Centrum Badań Wysokociśnieniowych Unipress Polskiej Akademii Nauk, które w konkursie Unii Europejskiej uzyskało status “Center of Excellence”.

    Praca dr. Korony stwarza istotne przesłanki dla kluczowych technologii w dziedzinie techniki komunikacyjnej koniecznych w telekomunikacji opartej na szybkim przepływie danych, do produkcji i korzystania z nowych CD-ROMów oraz nowych bardzo wydajnych drukarek. Nie muszę tłumaczyć, że innowacje w tej dziedzinie mają szeroki rynek zbytu. Potwierdza to raz jeszcze słuszne stwierdzenie, że badania podstawowe oraz badania stosowane są dwiema stronami tego samego medalu. Prowadzone dzisiaj prace badawcze są innowacją dnia jutrzejszego i tworzą miejsca pracy w przyszłości, jak to ujął kanclerz federalny Gerhard Schröder.

  3. Jednocześnie widać wyraźnie, że fakt uhonorowania Pana, Panie Doktorze, porusza

bardzo istotny aspekt w stosunkach obu naszych sąsiadujących ze sobą krajów:

Niemcy są największym partnerem handlowym Polski, Niemcy są i pozostaną w czołowej grupie inwestorów zagranicznych w Polsce. Badania naukowe oraz technologia są w tym kontekście istotnym elementem, który poprzez transgraniczną współpracę przyczynia się do długotrwałego rozwoju i zabezpieczenia stosunków między naszymi krajami.

W nowoczesnym społeczeństwie opartym na wiedzy działalność naukowa nie zatrzymuje się na granicach poszczególnych państw. Postęp w badaniach naukowych jest coraz częściej wynikiem współpracy międzynarodowej. Wiedza jest dzisiaj z reguły – na co wciąż zwraca uwagę prof. Markl, prezes Towarzystwa im. Maxa Plancka – jest nierozdzielnie związana z umiejętnościami; ten, kto nie znajduje się w czołówce prowadzących aktywnie badania naukowe, nie będzie w stanie opanować metod kwalifikujących go do zastosowania swej wiedzy w praktyce. Nie będzie więc również w stanie przyciągnąć i wykształcić niezwykle potrzebnej młodej kadry naukowej.

Są to wielkie cele i zadania społeczeństwa opartego na wiedzy, którego cechami charakterystycznymi są globalizacja i konkurencyjność.

Pan, Panie Doktorze, poprzez Pańską opartą na współpracy pracę badawczą oraz Pańskie zaangażowanie w kształcenie młodych naukowców przyczynia się w istotny sposób do wzbogacenia stosunków między naszymi obydwoma krajami.

Wspieranie młodych naukowców ramach niemiecko-polskiej współpracy jest tematem zorganizowanego przez Fundację na Rzecz Nauki Polskiej oraz Niemieckiego Towarzystwa Badań Naukowych seminarium, które w przyszłym tygodniu odbędzie się w Warszawie na zaproszenie prezesa Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej. Pańska praca, Panie Doktorze, jest istotną przesłanką do tego, aby starania dotyczące wspierania młodych naukowców we współpracy naszych obydwu krajów, były w ogóle możliwe. Dziękujemy Panu za to, życząc, aby przekazany sprzęt dobrze służył Panu, Pańskim kolegom oraz studentom.