4. Katalog zajęć pozakierunkowych

Przedmiot: OG1 Fizyka dla przyrodników

Wykładowca: prof. dr hab. Andrzej Hennel

Semestr: zimowy

Liczba godzin wykł./tydz.: 2

Liczba godzin ćw./tydz.: 0

Kod: 13.201OG1

Ilość punktów kredytowych: 2,5

Wykład przeznaczony jest dla studentów wydziałów przyrodniczych (studentom Wydziału Fizyki nie jest on zaliczany ani do godzin z fizyki, ani do godzin pozakierunkowych). Wykład jest ilustrowany pokazami.

1. Po co przyrodnikowi fizyka? Czy człowiek może mieć 20 m wzrostu? Eksperymenty Pasteura z kwasem winowym. Czym jest światło białe. Jak można zobaczyć atomy (mikroskop elektronowy i tunelowy).
2. Elementy akustyki. Fale dźwiękowe, ich głośność, wysokość i barwa, granice słyszalności. Fony i decybele. Skala muzyczna, gamy.
3. Gaz i próżnia. Eksperymenty fizyczne na dworze króla Władysława IV. Energia wewnętrzna i temperatura. Prawa termodynamiki. Entropia.
4. Prąd elektryczny. Przewodnictwo elektryczne. Metale, półprzewodniki, izolatory. Przewodzące plastiki. Mikroelektronika i komputery.
5. Fale elektromagnetyczne. Od Maxwella do Einsteina. Prędkość światła. Widmo i własności fal elektromagnetycznych. Telekomunikacja.
6. Lasery. Doświadczenie Younga. Spójność światła. Emisja spontaniczna i wymuszona. Zasada działania lasera. Przykłady laserów. CD ROM.
7. Fizyka oka - widzenie i barwy. Detektory światła w siatkówce - czopki i pręciki. Barwy widmowe i dopełniające. Powidoki.
8. Początek fizyki kwantowej. Emisja i absorpcja promieniowania. Rozkład Plancka. Fotony. Zjawisko fotoelektryczne według Einsteina.
9. Jądro atomowe. Promieniotwórczość naturalna. Prace Marii Skłodowskiej-Curie. Okres połowicznego rozpadu. Reakcje jądrowe. Świecenie gwiazd.
10. Bomby, szpiedzy i uczeni. Bomba atomowa. Rosyjscy szpiedzy. Decyzje Stalina. Czy Polak wymyślił bombę wodorową?
11. Atom. Widmo wodoru. Seria Balmera. Dlaczego planetarny model Bohra jest niesłuszny. Gęstość prawdopodobieństwa. Atomy wieloelektronowe.
12. Cząsteczki. Wiązania kowalencyjne i jonowe. Widma rotacyjne, oscylacyjno-rotacyjne i elektronowe. Fluorescencja i fosforescencja.
13. Kryształy i ciekłe kryształy. Nematyki, cholesteryki i smetyki. Ciekłokrystaliczne obiekty biologiczne. Własności optyczne ciał stałych.

Proponowane podręczniki: ---

Wykład wymaga wyłącznie podstawowych wiadomości z matematyki i fizyki na poziomie szkoły średniej.

Egzamin testowy.

Przedmiot: OG2 Tajemnice Wszechświata

Wykładowca: prof. dr hab. Kazimierz Stępień

Semestr: zimowy

Liczba godz. wykł./tydz.: 2

Liczba godz. ćw./tydz.: 0

Kod: 13.701OG2

Ilość punktów kredytowych: 2,5

Wykład przeznaczony jest dla studentów wydziałów przyrodniczych (studentom Wydziału Fizyki nie jest on zaliczany ani do godzin z fizyki, ani do godzin pozakierunkowych).

1. Dawne i współczesne poglądy na budowę i strukturę Wszechświata.
2. Wielki Atraktor i wielkie pustki.
3. Kanibalizm między galaktykami.
4. Niewidoczna, “ciemna” materia w naszej i innych galaktykach.
5. Czy Słońce jest typową, czy wyjątkową gwiazdą?
6. Co czeka Słońce i inne gwiazdy?
7. O większych od Słońca ciałach Układu Słonecznego.
8. O wulkanach i cyklonach na innych planetach i ich księżycach.
9. Co wiemy o planetach wokół innych gwiazd?
10. Czy warto szukać życia poza Ziemią?

Proponowane podręczniki:

Zajęcia wymagane do zaliczenia przed wykładem:

Forma zaliczenia:

Przedmiot: OG3 Historia fizyki

Wykładowca: prof. dr hab. Andrzej K. Wróblewski

Semestr: letni

Liczba godzin wykł./tydz.: 4

Liczba godzin ćw./tydz.: 0

Kod: 13.201OG3

Ilość punktów kredytowych: 5

Wykład obejmuje zarys historii fizyki od czasów najdawniejszych do obecnych. Zakres fizyki ulegał w różnych epokach dużym zmianom. Jeszcze w XVIII wieku podręczniki fizyki obejmowały zagadnienia, które dziś wchodzą do chemii, astron omii, mineralogii i biologii. W wykładzie przedstawiany jest w zasadzie tylko rozwój metod badawczych i pojęć fizycznych, ale podkreślane są związki historyczne z innymi dyscyplinami.

Główne rozdziały to:

1. Prehistoria nauki. Nauka w starożytności. System Arystotelesa. Nauka w średniowieczu (rola Arabów). Ponowne odkrycie nauki greckiej w czasie Renesansu. Od Kopernika do Newtona: droga do odkrycia ciążenia powszechnego. Optyka Newtona . Rozwój nauki o gazach (Pascal, Guericke, Boyle). Elektryczność od Gilberta do Coulomba. Fizyka nieważkich fluidów. Droga do elektromagnetyzmu (Oerstedt, Faraday, Maxwell). Teoria Younga-Fresnela. Odkrycie zasady zachowania energii (Carnot, Mayer, Joule, Helmholtz, Kelvin). Powstanie teorii kinetyczno-molekularnej i fizyki statystycznej (Boltzmann, Clausius).
2. Początki nowej fizyki (promienie X, promieniotwórczość, pierwsze modele atomu). Teoria względności. Mechanika kwantowa. Rozwój fizyki w ostatnim półwieczu.

Wykład jest bogato ilustrowany przezroczami (portrety uczonych, obrazy instrumentów z różnych epok) oraz oryginalnymi wydawnictwami z dawnych lat.

Część wiadomości można znaleźć w książce: Max von Laue, Historia fizyki

Obszerniejszy podręcznik jest w przygotowaniu.

Wykład należy do zajęć ogólnouniwersyteckich i jest dostępny dla studentów innych wydziałów. Studenci fizyki skorzystają jednak najwięcej, jeśli przedtem wysłuchali przynajmniej wykłady z Fizyki I, II, III, IV.

Zaliczenie na ocenę.

Przedmiot: OG4 Fizyka dla studentów Międzywydziałowych Studiów Ochrony Środowiska

Wykładowca: prof. dr hab. Izabela Sosnowska

Semestr: zimowy i letni

Liczba godz. wykł./tydz.: 2

Liczba godz. ćw./tydz.: 0

Kod: 13.201OG4

Ilość punktów kredytowych: 4

Wykład jest poświęcony wybranym zjawiskom fizycznym szczególnie istotnych dla ochrony środowiska. Wykład obejmuje takie działy fizyki jak: mechanika, termodynamika, elektryczność i magnetyzm, optyka oraz pewne zagadnienia fizyki wsp ółczesnej. Wykłady są bogato ilustrowane pokazami. Szczególny nacisk położono na zrozumienie i umiejętność opisu zjawisk zachodzących w środowisku.

Uwaga: wykład nie daje punktów kredytowych studentom Wydziału Fizyki!!!

Proponowane podręczniki:

Zajęcia wymagane do zaliczenia przed wykładem:

Egzamin

Przedmiot: OG5 Microsoft Windows 2000 (Server i Workstation)

Wykładowca: mgr. Jacek Szczytko

Semestr: zimowy i letni

Liczba godz. wykł./tydz.: 1

Liczba godz. ćw./tydz.: 1

Kod: 11.002OG5

Ilość punktów kredytowych: 5

Kurs przygotowuje studentów do budowy, konfiguracji, optymalizacji i administracji sieci komputerowej bazującej na serwerze Windows 2000 (następcy Windows NT 4.0).

Szkolenie zawiera informacje dotyczące Windows 2000 (Server i Workstation). .

Planowanie i tworzenie kont użytkowników. Konfigurowanie profili użytkowników. Planowanie i tworzenie grup lokalnych i globalnych. Implementacja grup wbudowanych. Zarządzanie kontami. Zarządzanie kontrolerami domeny. Planowanie udostępnionych folderów. Udostępnianie folderów. Planowanie i przypisywanie uprawnień NTFS. Zarządzanie uprawnieniami.

Instalacja drukarki sieciowej. Zarządzanie dokumentami i drukarkami. Inspekcja zasobów i zdarzeń. Monitorowanie zasobów sieciowych. Archiwizacja danych na taśmie. Odtwarzanie danych z taśmy. Dodawanie komputerów do domeny. Instalacja i eksploracja systemu Windows NT Server.

Korzystanie z Panelu sterowania. Korzystanie z Edytora Rejestru. Implementacja założeń systemowych. Konwersja partycji FAT na partycje NTFS. Zarządzanie długimi nazwami plików. Zarządzanie kompresją NTFS. Tworzenie i zarządzanie partycjami. Implementacja odporności na uszkodzenia. Uruchamianie aplikacji. Konfiguracja protokołu TCP/IP. Instalacja protokołu NWLink. Instalacja protokołu NetBEUI. Instalacja i konfiguracja protokołu DHCP. Instalacja i konfiguracja usługi WINS. Instalacja i konfiguracja systemu DNS. Instalacja usługi zdalnego dostępu. Instalacja serwera informacji internetowych. Instalacja i konfiguracja usługi GSNW.

Tworzenie dysku startowego instalacji sieciowej. Implementacja replikacji katalogów. Usuwanie problemów związanych z procesem rozruchu systemu Windows 2000. Korzystanie z narzędzi diagnostycznych.

Szkolenia przygotowują do uzyskania certyfikatu MCP (Microsoft Certified Profesional) – tytułu, który jest honorowany na całym świecie (więcej informacji na temat certyfikatów można znaleźć na stronach: http://www.microsoft.com/poland/train_cert/certyfikaty.htm). Szkolenia skierowane są do studentów licencjatu Fizyka komputerowa, ale zapraszamy na nie również studentów innych specjalizacji. Szkolenia i pierwsze podejście do egzaminu MCP są dla studentów bezpłatne (patrz poniżej). Szkolenia nie są obowiązkowe.

Materiały Microsoft Press udostępnione studentom na zajęciach.

Networking Essential wydawnictwa Microsoft Press.

Zaliczenie co najmniej 60 godzin zajęć informatycznych w ramach studiów ogólnych (tzn. oprócz Programowania I).

Znajomość podstaw zagadnień związanych z sieciami komputerowymi, np. opisanych w książce Networking Essential wydawnictwa Microsoft Press (dostępna od lipca 1999 w bibliotece IFD).

Po ukończeniu szkolenia możliwe będzie uzyskanie tytułu MCP (Microsoft Certified Profesional) po uprzednim zdaniu egzaminu w autoryzowanym ośrodku egzaminacyjnym Microsoft (pierwsze podejście do egzaminu jest bezpłatne). Warunkiem d opuszczenia do egzaminu będzie zaliczenie kolokwium końcowego na ocenę co najmniej dobrą. Studentom studiów magisterskich Wydziału Fizyki zajęcia te mogą być liczone do godzin ogólnych w wymiarze sumarycznym do 60h (5 punktów kredytowych).

Przedmiot: OG6 Wprowadzenie do Microsoft Windows NT 4.0 Server i Workstation oraz implementacja baz danych na platformie Microsoft SQL Server 7.0.

Wykładowca: mgr Radosław Pawlak

Semestr: zimowy/letni (jednosemestralny)

Liczba godz. wykł./tydz.: 2

Liczba godz. ćw./tydz.: 2

Kod: 11.002OG6

Ilość punktów kredytowych: 5

Kurs wprowadza studentów w zagadnienia administracji siecią komputerową bazującą na serwerze Windows NT 4.0 oraz do przygotowuje do tworzenia i zarządzania bazami danych na platformie Microsoft SQL-Server.

Planowanie i tworzenie kont użytkowników. Konfigurowanie profili użytkowników. Planowanie i tworzenie grup lokalnych i globalnych. Implementacja grup wbudowanych. Zarządzanie kontami. Zarządzanie kontrolerami domeny. Planowanie udostępnionych folderów. Udostępnianie folderów. Planowanie i przypisywanie uprawnień NTFS. Zarządzanie uprawnieniami. Inspekcja zasobów i zdarzeń. Monitorowanie zasobów sieciowych. Archiwizacja danych na taśmie. Odtwarzanie danych z taśmy. Dodawanie komputerów do domeny. Korzystanie z Edytora Rejestru. Implementacja założeń systemowych. Tworzenie i zarządzanie partycjami. Implementacja odporności na uszkodzenia. Konfiguracja protokołu TCP/IP. Instalacja serwera informacji internetowych.

Wprowadzenie do platformy SQL Server oraz do Transact-SQL. Tworzenie Bazy Danych. Tworzenie obiektów w bazie danych. Implementacja integralności danych. Tworzenie indeksów oraz zarządzanie nimi. Zapytania przy pracy z wieloma tabelami. Zaawansowane techniki zapytań. Podsumowania danych.

Zarządzanie transakcjami oraz blokadami. Praca z danymi dystrybuowanymi. Implementacja widoków. Tworzenie procedur przechowywanych. Tworzenie wyzwalaczy.

Microsoft Search Service i Microsoft English Query.

Szkolenia przygotowują do uzyskania certyfikatu MCP (Microsoft Certified Profesional) tytułu, który jest honorowany na całym świecie (więcej informacji na temat certyfikatów można znaleźć na stronach: http://www.microsoft.com/poland/train_cert/certyfikaty.htm). Szkolenia skierowane są do studentów licencjatu Fizyka komputerowa, ale zapraszamy na nie również studentów innych specjalizacji. Szkolenia i pierwsze podejście do egzaminu MCP są dla studentów bezpłatne (patrz poniżej). Szkolenia nie są obowiązkowe.

Materiały Microsoft Press udostępnione studentom na zajęciach.

Networking Essential wydawnictwa Microsoft Press.

Zaliczenie co najmniej 60 godzin zajęć informatycznych w ramach studiów ogólnych (tzn. oprócz Programowania I).

Znajomość podstaw zagadnień związanych z sieciami komputerowymi, np. opisanych w książce Networking Essential wydawnictwa Microsoft Press (dostępna od lipca 1999 w bibliotece IFD).

Po ukończeniu szkolenia możliwe będzie uzyskanie tytułu MCP (Microsoft Certified Profesional) po uprzednim zdaniu egzaminu w autoryzowanym ośrodku egzaminacyjnym Microsoft (pierwsze podejście do egzaminu jest bezpłatne). Warunkiem d opuszczenia do egzaminu będzie zaliczenie kolokwium końcowego na ocenę co najmniej dobra. Studentom studiów magisterskich Wydziału Fizyki zajęcia te mogą być liczone do godzin ogólnych w wymiarze sumarycznym do 60h (5 punktów kredytowych).

Przedmiot: OG7 Modelowanie rzeczywistości: Ewolucja, informacja, chaos

Wykładowca: prof. dr hab. Iwo Białynicki-Birula

Semestr: letni

Liczba godzin wykł./tydz.: 2

Liczba godzin ćw./tydz.: 1

Kod: 11.102OG7

Liczba punktów kredytowych: 3,5

Celem wykładu jest wyrobienie w słuchaczach nawyku analizy złożonych zjawisk i procesów za pomocą modeli matematycznych. Różnorodne modele zostaną omówione i wykorzystane do wprowadzenia i wyjaśnienia następujących pojęć: Stan układu, determinizm, automat komórkowy, prawa zachowania, warunki początkowe i brzegowe, proces, równanie ewolucji, sprzeżenie zwrotne, prawdopodobieństwo, informacja, entropia, algorytm genetyczny, sieć neuronowa, teoria gier, samopodobieństwo, fraktal, chaos, złożoność i wiele innych.

Pojęcia te będą ilustrowane licznymi przykładami z dziedziny nauk przyrodniczych i społecznych. Wykładowi (2godz. tyg.) będą towarzyszyły liczne pokazy (1 godz. tyg.). Słuchacze otrzymają także do samodzielnych ćwiczeń wiele programów komputerowych ilustrujących wykład.

Wykład Modelowanie Rzeczywistości dostępny będzie dla wszystkich studentów UW, gdyż do jego zrozumienia potrzebna będzie jedynie dobra znajomość matematyki na poziomie szkoły średniej. Należy się jednak liczyć z koniecznością zaangażowania znacznego potencjału intelektualnego niezbędnego do zrozumienia i przyswojenia nowych pojęć i metod.

Proponowane podręczniki:

Zajęcia sugerowane do zaliczenia przed wykładem:

Warunkiem zaliczenia wykładu będzie aktywnoœc na zajęciach oraz samodzielne wykonanie pod koniec semestru pracy zaliczeniowej.

Przedmiot:491 Jak sprzedawać naukę, czyli o popularyzacji fizyki

Wykładowca: mgr Wiktor Niedzicki

Semestr: zimowy

Liczba godzin wykł./tydz.: 2

Liczba godzin ćw./tydz.: 0

Kod: 13.204491

Liczba punktów kredytowych: 2,5

1. Wiedza na sprzedaż: wczoraj, dziś i jutro. Podstawowe zasady przemawiania, wygłaszania wykładów i prelekcji. Czy każdy może zostać Demostenesem?
2. Jak napisać artykuł lub książkę? Pisma o różnym poziomie i skierowane do różnych grup odbiorców. Jak pisać do tych różnych kategorii.
3. Popularyzacja nauki w Polsce i na świecie. Czego oczekują odbiorcy? Czy umiemy “sprzedawać” naukę?
4. Pojawienie się nowych środków wyrazu: fotografii, filmu, radia i TV, komputerów i prezentacji multimedialnych.
5. Sensacja w nauce. Efekty rewolucji naukowo-technicznej – ogromny zalew informacji o osiągnięciach, a możliwości percepcji i ... pamięci człowieka.
6. Jak się robi popularnonaukową audycję, film i program TV.
7. Obraz polskiej nauki w mass mediach. Filmy promocyjne i instruktażowe – ich najczęstsze cechy i wady. Prezentacja multimedialna.
8. Opowiadać, czy dyskutować? Kto chce słuchać “wymądrzania” się uczonych? Popularyzacja, czy publicystyka naukowa? Edukacja i popularyzacja nauki – czy to jest to samo?
9. Marketing nauki. Jak wprowadzić nowe osiągnięcia na rynek w niełatwej sytuacji rynkowej? Reklama nauki.
10. Czy można nauką zainteresować wszystkich? Poziom społeczeństwa, a poziom popularyzacji.

Uwaga: Wykład jest przeznaczony dla studentów specjalizacji “Dydaktyka i popularyzacja fizyki” oraz dla studentów wydziałów przyrodniczych. Studentom innych specjalizacji Wydziału Fizyki może być zaliczony do godzin pozakierunkowych.

Proponowane podręczniki:

Zajęcia wymagane do zaliczenia przed wykładem:

Egzamin

Przedmiot: 558 Doświadczenia historyczne w fizyce

Wykładowca: dr Anna Kaczorowska

Semestr: zimowy

Liczba godzin wykł./tydz.: 2

Liczba godzin ćw./tydz.: 0

Kod: 13.205558

Liczba punktów kredytowych: 2,5

Wykład ukazuje wybrane postaci fizyków i ich słynne doświadczenia na tle wydarzeń historycznych i wydarzeń z dziedziny kultury. Studenci mają możliwość zapoznania się z tłumaczeniami oryginalnych tekstów uczonych, w których uczeni opisują sposoby wykon ania doświadczeń i związane z nimi emocje, rozczarowanie, wzruszenie, zadziwienie.

W czasie wykładu studenci korzystają z tych tekstów w miarę możliwości powtarzają opisane w nich doświadczenia, porównując ich interpretację dawną i współczesną, śledzą ewolucję wybranych pojęć fizycznych.

1. Galileusz i jego doświadczenie. Proces Galileusza.
2. Pojęcie próżni, Arystoteles, doświadczenia W. Magniego, B. Pascala, E. Torricellego.
3. Wybrane doświadczenia I. Newtona.
4. Ewolucja poglądów na temat światła. Doświadczenia Younga, Fresnela.
5. Ewolucja poglądów na budowę Układu Planetarnego. Ptolemeusz, Kopernik, Kepler, Tycho de Brahe. Odkrycie Neptuna, Urana, Plutona.
6. Odkrycie prądu elektrycznego. Doświadczenia Galvaniego, Volty, Oersteda, Amper’a.
7. Wybrane doświadczenia M. Faradaya.
8. Narodziny termodynamiki. Carnot, Laplace, Mayer, Joule.
9. Ewolucja wyobrażeń o budowie atomowej. Atomy Demokryta, Daltona, Doświadczenie Perrina, ruchy Browna.
10. Narodziny mechaniki kwantowej. Widma emisyjne, zjawisko fotoelektryczne, odkrycie promieniotwórczości naturalnej, doświadczenie Rutherforda, koncepcja Plancka promieniowania termicznego ciał.

Uwaga: Wykład jest przeznaczony dla studentów specjalizacji “Dydaktyka i popularyzacja fizyki” oraz dla studentów wydziałów przyrodniczych. Studentom innych specjalizacji Wydziału Fizyki może być zaliczony do godzin pozakierunkowych

Proponowane podręczniki:

Zajęcia wymagane do zaliczenia przed wykładem:

Egzamin ustny

Przedmiot: 560 Elementy fizyki i historii XXw.

Wykładowca: prof. dr hab. Andrzej Hennel

Semestr: letni

Liczba godzin wykł./tydz.: 2

Liczba godzin ćw./tydz.: 0

Kod: 13.205560

Liczba punktów kredytowych: 2,5

1. Wiązania i pasma w ciałach stałych. Wiązania : metaliczne, kowalencyjne, jonowe i molekularne. Tetraedr Grimma. Powstawanie pasm w ciałach stałych. Diament, grafit i fullereny. Kowadła diamentowe. Ciała stałe pod ciśnieniami.

2. Prąd elektryczny. Przewodnictwo elektryczne. Nadprzewodnictwo. Metale, półprzewodniki, izolatory. Przewodzące plastiki.

3. Mikroelektronika i komputery. Półprzewodniki i supersieci, kwantowy efekt Halla.

4. Lasery. Zasada działania lasera. Przykłady laserów. CD ROM. światłowody i ich wzmacniacze optyczne.

5. Mikroskopy - elektronowy i tunelowy.

6. Jądro atomowe. Bomba atomowa. Rosyjscy szpiedzy.

7. Bomba wodorowa. Decyzje Stalina. Czy Polak wymyślił¸ bombę wodorową?

8. Atomy. Widmo wodoru w historii XX wieku. Spektroskopia laserowa.

9. Cząsteczki. Widma cząsteczkowe. Zjawisko Ramana. Fluorescencja i fosforescencja. Lasery barwnikowe.

10. Ciekłe kryształy. Nematyki, cholesteryki i smektyki. Ciekłokrystaliczne obiekty biologiczne.

11. Kryształy. Własności optyczne ciał stałych. Lasery rubinowy i niebieski półprzewodnikowy.

12. Kwazikryształy. Symetria translacyjna ciał stałych.

13. Magnetyki. Pamięci magnetooptyczne.

Uwaga: Wykład jest przeznaczony dla studentów specjalizacji “Dydaktyka i popularyzacja fizyki” oraz dla studentów wydziałów przyrodniczych. Studentom innych specjalizacji Wydziału Fizyki nie jest on zaliczany ani do godzin z f izyki, ani do godzin pozakierunkowych

Na każdym wykładzie udostępniane są materiały.

Mechanika kwantowa I lub Fizyka kwantowa

Egzamin