CERN --
Europejska Organizacja Badan Jadrowych
Pierwsza strona Poczatek tematu Poprzednia strona

Kosmiczni posłańcy

Jednymi z najpowszechniejszych cząstek we Wszechświecie są neutrina. Podobnie jak fotony przewyższają one liczebnie protony i neutrony, składające się na masywną materię. Stosunek ich liczby wynosi około miliard do jednego. Każdy centymetr sześcienny przestrzeni zawiera około stu neutrin będących pozostałością Wielkiego Wybuchu z początku Wszechświata. W każdej sekundzie 60 miliardów neutrin słonecznych (powstających we wnętrzu Słońca) przenika przez każdy centymetr kwadratowy powierzchni Ziemi oraz przez nas!

Mglawica Tarantula i supernowa 
1987a
Mgławica Tarantula i supernowa 1987a
Gdy zabłysła supernowa 1987a, Ziemia została zalana falą neutrin. Większość z nich przeniknęła przez Ziemię niezauważona, ale kilka neutrin zostało złapanych w podziemnych detektorach cząstek elementarnych.

Paradoksalnie neutrina są prawdopodobnie najsłabiej poznanymi cząstkami. Nie mają ładunku elektrycznego i oddziałują z pozostałą materią wyłącznie poprzez oddziaływania słabe. Istnieją trzy rodzaje neutrin, będących elektrycznie neutralnymi odpowiednikami elektronu oraz jego dwóch cięższych kuzynów, mionu i taonu. Wszystkie neutrina są dużo lżejsze od swoich naładowanych partnerów, ale nie mamy pojęcia, o ile lżejsze, ani czy mają w ogóle masę. Neutrina są tak powszechne we Wszechświecie, że nawet jeżeli masa każdego z nich jest bardzo mała, to ich całkowita masa mogłaby zdominować Wszechświat!

Masy neutrin są z pewnością mniejsze niż te, jakie możemy mierzyć przy pomocy standardowych metod. Stąd eksperymenty przeprowadzane, by je zważyć, muszą być bardziej pomysłowe. Jednym ze sposobów jest poszukiwanie neutrin zmieniających się, czy inaczej "oscylujących", z jednego rodzaju w inny. Zjawisko to byłoby możliwe wtedy i tylko wtedy, gdyby jeden lub więcej rodzajów neutrin posiadał masę. Ekscytująca możliwość oscylacji neutrin mogłaby tłumaczyć, dlaczego do Ziemi dociera mniej neutrin słonecznych, niż się przewiduje. Obecne detektory wychwytują bowiem tylko jeden typ neutrin - neutrina elektronowe. Eksperymenty w CERN-ie testują również, czy neutrina oscylują przy wyższych energiach niż te, jakie produkuje Słońce. W tym celu używa się wiązek neutrin produkowanych w zderzeniach innych cząstek.


Pierwsza strona Poczatek tematu Poprzednia strona
© Copyright CERN - Ostatnia modyfikacja 1998-02-18