Metody Matematyczne Fizyki

semestr letni 2012/2013

Informacje ogólne:

wykład: prof. J. Tafel, piątek 16-19 N021, ul. Hoża 69

ćwiczenia: dr A. Bednorz, wtorek 15-18 P114, ul. Pasteura 7

Wykłady


Ćwiczenia

Sprawdzian 2: 4 czerwca 2013, na ćwiczeniach, grupy Liego i ich reprezentacje, do zadania 45

Sprawdzian 1: 7 maja 2013, na ćwiczeniach, grupy skończone i ich reprezentacje

  1. Grupy skończone:trywialna, cykliczne Zn, iloczynowe Z2xZ2, permutacji Sn, alternujące An (w tym A4). Rozkład permutacji na cykle i transpozycje (znak), podgrupy i warstwy, rząd grupy.
  2. Tabela działania grupy S3, grupa kwaternionów, grupy diedralne Dn (w tym D4). Grupa Z, translacje całkowite, rzeczywiste i wielowymiarowe, grupa obrotów SO(2), unitarna U(1) i ich izomorfizm, grupa obrotów SO(3), dowód istnienia osi obrotu
  3. Skończone podgrupy SO(3) (obrotów), obroty graniastosłupów prawidłowych i wielościanów foremnych, grupy macierzy trójkątnych, translacje i obroty, obroty i symetrie tj. O(2), O(3), grupy unitarne U(1), U(2), parametryzacja SU(2).
  4. Lemat Burnside'a (Cauchy-Frobeniusa), izomorfizm grupy symplektycznej Sp(1), SU(2) i SO(3)xZ2, twierdzenie Cayleya
  5. Orbity (dla obrotów dwudziestościanu, SO(2), SU(2), SO(3) i macierzy trójkątnych), reprezentacja dołączona SU(2) na macierzach hermitowskich bezśladowych (Pauliego) i związek z SO(3). Reprezentacje tensorowe. Nierozkładalność macierzy trójkątnych. Rozkład SO(2) na R2xR2 na składowe nieprzywiedlne (ślad, część antysymetryczną i symetryczną bezśladową), klasy sprzężoności grupy kwaternionów.
  6. Reprezentacje nieprzywiedlne grup skończonych (cykliczne, permutacji, kwaternionów). Charaktery, reprezentacja regularna. Tablice charakterów.
  7. Reprezentacje A4. Rozkład iloczynu tensorowego dwuwymiarowych reprezentacji grupy kwaternionów. Grupa Diraca. Reprezentacje iloczynu prostego. Relacje ortogonalności charakterów. Zapis wykładniczy SO(2).
  8. Własności exp A (e do macierzy), generatory algebry, stałe struktury na przykładzie algebry macierzy trójkątnych (nilpotentnych) i algebry so(3) (dla grupy SO(3)). Forma Cartana-Killinga, jej ujemność a zwartość grupy.
  9. Reprezentacja dołączona grup i algebr, twierdzenie Engela, algebra macierzy Pauliego. Porównanie algebr su(2) i so(3). Grupa Lorentza SO(1,1).
  10. Grupa Lorentza SO(1,2) i algebra so(1,2). Homomorfizm SL(2,R) -> SO(1,2) i algebra sl(2,R). Grupa Lorentza SO(1,3) i algebra so(1,3). Homomorfizm SL(2,C)->SO(1,3) i algebra sl(2,C). Niespójność SO(1,n).
  11. Operator Casimira, reprezentacje nieprzywiedlne SO(2)=U(1), SO(3), SU(2), SO(1,2) i SO(1,3)

Zadania domowe

Wybrane klasy grup skończonych

  1. Cykliczne, Zn, (n elementów). Uwaga Zpq=ZpxZq wtedy i tylko wtedy, gdy p i q są względnie pierwsze
  2. Permutacji Sn (n! elementów)
  3. Alternujące An, permutacje z dodatnim znakiem (n!/2 elementów)
  4. Diedralne Dn, symetrie wielokątów foremnych (2n elementów)
  5. Dicykliczne Dicn, kwaternionowe, generatory eiπ/n oraz j (4n elementów)
  6. Lista małych grup (do 16 elementów) (po angielsku)

Wybrane klasy grup Liego

  1. Ogólne liniowe GL(n,K), gdzie K jest ciałem (zwykle R lub C), macierze nxn, niezerowy wyznacznik
  2. Specjalne liniowe SL(n,K), wyznacznik 1
  3. Ortogonalne O(k,K) i uogólnione ortogonalne O(k,l,K),zachowują iloczyn skalarny lub uogólniony iloczyn skalarny (o sygnaturze (k,l)), zwykle K=R
  4. Unitarne U(k) lub U(k,l) zachowują zespolony iloczyn skalarny, zawsze K=C
  5. Specjalne ortogonalne i unitarne SO, SU, wyznacznik 1
  6. Grupy symplektyczne Sp(n), macierze kwaternionów, zachowany kwaternionowy iloczyn skalarny, mają 2n-wymiarową reprezentację zespoloną
  7. Grupy Liego ogólnie (po angielsku)

Uzupełnienie ćwiczeń

Zadania z zeszłego roku (A. Szereszewski)

skrypt prof. Trautmana

skrypt prof. Derezińskiego

skrypty prof. Bakera (po angielsku)

strona prof. Vvedensky'ego (po angielsku)

skrypt z algebry (śp. G. Cieciura)

skrypt prof. Kryszewskiego z mechaniki kwantowej, o reprezentacjach grupy obrotów: Rozdział 12: Kwantowa teoria momentu pedu, strona 131

Kontakt:
Adam Bednorz abednorz@fuw.edu.pl